اسطوره

کتاب اسطوره درباره‌ی اسطوره‌ها نیست، بلکه درباره‌ی رویکردهای گوناگون به اسطوره یا به اصطلاح نظریه‌های اسطوره، آن هم فقط نظریه‌های مدرن، است. نظریه‌های اسطوره نظریه‌هایی درباره‌ی قلمرو به‌مراتب وسیع‌ترند که اسطوره تنها بخشی از آن است. رابرت سیگال، نویسنده‌ی کتاب، از اسطوره‌ی کهن و شناخته‌شده‌ی آدونیس بهره می‌برد تا اندیشه‌ها و نظریه‌ی نظریه‌پردازانی مانند فروید، لوی-استروس، کامو، بارت و… را تحلیل و بررسی کند.
این کتاب از مجموعه‌ی مختصرمفید است. این مجموعه ترجمه‌ای است از کتاب‌های مجموعه‌ی A Very Short Introduction که انتشارات دانشگاه آکسفورد انتشار آن‌ها را از سال ۱۹۹۵۵ آغاز کرده است و تعداد عناوین آن تاکنون به بیش از ۴۰۰ عنوان رسیده است. هرکدام از کتاب‌های مجموعه درآمدی است بر موضوعی خاص که اگرچه برای مخاطب عام نوشته شده، نویسنده‌ی آن از اساتید برجسته‌ی آن رشته است.

اسطوره‌ها قرن‌هاست که کارکرد نخستین خود را از دست داده اند، و حتی از معنای دیرینه خود نیز تهی شده‌اند. امروزه هر آنچه قرار است خرافه یا آمیخته به وهم و اغراق نشان داده شود در قلمرو اساطیر جای می گیرد.
دیر زمانی اسطوره ها رابط میان انسانها و جهان دیگر و یا واسطه فهم رخدادهایی که توانایی درک و هضم آنها را نداشتند محسوب می شدند. اساطیر خدایانی بودند صاحب قدرت هایی طبیعی که انسان هنوز توانایی درک منشا علمی آنها را نداشت. بنابراین همین اندازه قدرت داشت که آنها را به خدایی نسبت دهند که نه خود را که حاصل قدرتش را به چشم می دیدند. و در بهترین حالت آنها را در قالب هایی انسان‌واره مجسم کرده و بر در و دیوار غارها نقش کرده و یا مجسمه آنها را می تراشیدند.
بدین سان فرهیخته ترین انسانها آن روزگار باور داشتند که شناخت اساطیر کارآمدترین سلاح برای درک خطرات زندگی و جهان پس از مرگ است. دیرینه فرهنگ ها هریک اساطیر خاص خود را داشتند. فرهنگ‌هایی کهن که قدمت آنها به چندین هزار سال می رسید.
برخی کشورها همانند ایران، مصر، و… سرزمین هایی هستند که از تمدنی دیرپا با قدمت چند هزار ساله برخوردار است. کشورهای که به هم ین دلیل تاریخ آن‌ها اساطیر بسیاری وجود داشته اند. البته تاریخ شناسان درباره اینکه این اساطیر از چه زمانی وارد فرهنگ های این کشورها شده اند با هم اختلافاتی دارند اما آنچه در این میان بیش از هر چیز اهمیت دارد وجود این اسطوره هاست که تردید ناپذیر است.
اما به راستی اهمیت شناخت اسطوره‌ها چیست؟ فی المثل شناخت اساطیر کشوری همانند ایران یا مصر چه فایده ای می تواند داشته باشد؟ وقتی توجه داشته باشیم که اساطیر در گذشته دور حکم توجیه کننده روند اتفاقات زندگی را داشته اند؛ آنوقت به روشنی می توان دریافت وجود اساطیر گوناگون در فرهنگ هر سرزمین نشان دهنده پربار بودن فرهنگ آن سرزمین بوده است؛ چرا که اساطیر دل اندیشه مردم آن روزگاران بیرون آمده و تلاشی بوده برای شناخت جهان. پس شناخت این اساطیر راهی برای دریافت این است که آن مردم چگونه اندیشیده و چگونه می زیسته اند. شناخت اساطیر ایران و یا هر کشور دیگری کمترین فایده اش شناسانده نحوه اندیشه و زندگی مردم آن روزگار است.
کتاب اسطوره به قلم رابرت سیکال و به همت نشر ماهی در مجموعه مختصر مفید این ناشر، منتشر شده است. این کتاب یازدهمین عنوان در مجموعه مختصر مفید به شمار می آید، مجموعه‌ای بسیار سودمند که از ترجمه کتابهایی خواندنی که به شکلی موجز و قابل فهم برای مخاطبان نوشته شده است. کتابهای منتشر شده در این مجموعه در حوزه‌های مختلف قرار می گیرند و در واقع حکم قدم اول برای آشنایی مخاطب غیرحرفه‌ای در هر ی از این حوزه‌ها به شمار می آید.
در همین مجموعه کتاب‌هایی به اساطیر برخی کشورها اختصاص یافته است اما حسن کتاب حاضر آن است که به صورتی موجز و قابل فهم به مفهوم اسطور پرداخته و کوشیده است در آغاز به تبیین مفهوم اسطوره برای مخاطبان بپردازد و سپس با مورد توجه قرار دادن حوزه های گوناگون بازتاب اسطوره از جنبه های مختلف را مورد توجه قرار دهد.
از همین رو در هشت فصل تحت عناوین: اسطوره و علم؛ اسطوره و فلسفه؛ اسطوره و دین؛ اسطوره و آیین؛ اسطوره و ادبیات؛ اسطوره و روانشناسی؛ اسطوره و ساختار و اسطوره و جامعه؛ نویسنده به ارتباط اسطوره با هریک از حوزه‌های مورد اشاره پرداخته و به توضیح و تبیین بهتر مفهوم آن برای خواننده کتاب کمک می‌کند.
پایان بخش کتاب نیز مختصری‌ست که به موضوع آینده مطالعات اسطوره اختصاص یافته است. مطالعاتی که نشان دهد جایگاه اسطوره و اهمیت درک آن در این روزگار است.

نشر ماهی
نشر ماهی نشری است نوپا، حدود ده سال پیش شاهد چاپ کتابهای این نشر بودیم که نخست با چاپ کتابهای رمان خارجی آغاز کرد و امروز علاوه بر رمان خارجی در بخش های فلسفه، کودک و نوجوان، تاریخ و … نیز بسیار فعال است.
چاپ کتابهایی در دو سایز جیبی و رقعی ما را ناخودآگاه به یاد نشر امیر کبیر انداخت، ناشری که در زیر شاخه خود سازمان کتابهای جیبی کتابهایی با سایز جیبی و پالتویی و رقعی نمود.
نشر ماهی در انتخاب نویسنده و مترجم تا کنون بسیار هوشمندانه عمل کرده است و در کنار کیفیت خوب چاپ کتابها، خود را به ناشری ممتاز تبدیل کرده است که بی شک درشمار پنج ناشر بزرگ معاصر( نی، مرکز، چشمه، هرمس و ماهی) قرار میگیرد.
یکی از خصوصیات بسیار مهم کتابهای چاپ ماهی متحد الشکل بودن کتابهاست چه از نظر رنگ و چه از نظر سایز که چیدمان کتابها را در کتابخانه شما چیدمانی چشم نواز خواهد کرد..