کتاب اعتقاد بدون تعصب

درست در آستانهٔ قرن بیستم نیچه با لحنی سرشار از یقینی شورانگیز مرگ خدا را اعلام کرد. اما امروز روشن است که مدرنیته لزوماً منجر به زوال دین نمی‌شود. چیزی که مدرنیته به آن می‌انجامد «تکثر» است.
تکثر موقعیتی است که در آن گروه‌های مختلف در کنش متقابل با هم در جامعه زندگی می‌کنند. اما این وضعیت خالی از تنش نیست. چطور می‌توانیم مسائل اخلاقی مانند سقط جنین، مجازات اعدام یا حقوق اقلیت‌ها و رنگین پوست ها را مدیریت کنیم وقتی که گروه‌های مختلف جامعه دربارهٔ آنها نظرها و مواضعی کاملا متضاد دارند و هر کدام بر مواضع خودشان پافشاری می‌کنند؟
از نظر پیتر برگر، جامعه‌شناس برجسته و همکار جامعه شناس و فیلسوفش آنتون زایدرولد پاسخ این پرسش و راه حل این چالش‌ها «تردید» است. نه تردید فلج‌کنندهٔ نسبی‌گرایی که در آن فرد زیر فشار کثرت گیج‌کنندهٔ گزینه‌های مختلف قادر نیست هیچ تصمیمی بگیرد، بلکه تردیدی معقول که به ما اجازه می‌دهد با باورهای اخلاقی محکم پیش برویم بی‌آنکه تبدیل به فردی متعصب شویم که هر کسی را که مخالف عقایدش باشد دشمن می‌داند. چطور ما چه در مقام فرد و چه جامعه می‌توانیم این نقطهٔ تعادل سهل و ممتنع را بیابیم؟
برگر و زایدرولد در کتاب «اعتقاد بدون تعصب» (که نام اصلی آن «در ستایش تردید» است) نشان می‌‌دهند که چطور تکثر می‌تواند به نسبی‌گرایی یا بنیادگرایی بینجامد که به نوعی دو روی یک سکه اند. بنیادگرایی یک اجماع عام را دربارهٔ باورها و اهداف مطلوب بر جامعه تحمیل می‌کند بی‌آنکه جایی برای نظرات متفاوت باقی بگذارد و نسبی‌گرایی هم اساساً رسیدن به ارزش‌های اجتماعی مشترک را غیرممکن می‌کند.
نویسندگان کتاب مدعی‌اند که می‌توان موضعی میانه بین نسبی‌گرایی و بنیادگرایی اتخاذ کرد. نه فقط در حوزهٔ دین و اخلاق بلکه در حوزهٔ سیاست.
کتاب «اعتقاد بدون تعصب» برای هر کسی که به موضوع تردید و مسائل سیاسی، فرهنگی و دینی ناشی از آن می‌اندیشد کتابی مفید و خواندنی است.

انتشارات گمان چند سالی است مجموعه‌ای از کتابها را تحت عنوان تجربه و هنر زندگی منتشر می‌کند، عناوینی بسیار ارزشمند در حیطه علوم انسانیفهرست اسامی کتابهای تجربه و هنر انتشارات گمان به شرح زیر است:
یک: کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتی خندیدیم
دو: بخشودن
سه: گفتار در بندگی خودخواسته
چهار: بنیانی علمی برای جهان عقلانی
پنج: فلسفه ترس
شش: مرگ
هفت: من
هشت: اعتراف
نه: بیماری
ده: دروغ/اراده آزاد
یازده: کاروان امید (سرگذشت تری فاکس)
دوازده: کار
سیزده: فلسفه ای برای زندگی (رواقی زیستن در دنیای امروز)
چهلرده: کافه اروپا
پانزده: اعتقاد بدون تعصب
شانزده: علم
هفده: نظر به درد دیگران
هجده: اینترنت با مغز ما چه می کند
نوزده: فرهنگ و زندگی روزمره
بیست: کی بود کی بود؟ (چرا و چگونه اشتباهاتمان را توجیه می‌کنیم؟)
بیست و یک: تاریخچۀ خوشبختی
بیست و دو: بالکان اکسپر